Page 200 - 2017_il_sinirinda_buyuksehir_belediye_modeli

200 İl Sınırında Büyükşehir Belediye Modeli Kocaeli Deneyimi

9.5. Haller

2004 yılında çıkarılan 5216 sayılı Büyükşehir Belediye Kanunu’nun, belediyenin
görev, yetki ve sorumluluklarını belirleyen 7. maddesinde terminal ve hallerin, yeni
kurulan büyükşehir belediyeleri tarafından devralınması ve büyükşehir belediyele-
ri tarafından işletilmeleri zorunluluk arz etmekte iken, 2012 yılında çıkarılan 6360
sayılı Kanun’un Geçici 1/8. maddesinde bu konuda esneklik getirilmiştir. Diğer
bir ifadeyle, yeni Kanun’la bu hizmetler büyükşehir belediyelerince yapılabileceği
gibi, ilçe belediyesine devredilmesi veya birlikte işletilmesi de mümkün kılınmıştır.
2004 yılında il sınırında büyükşehir belediye modeline geçen Kocaeli Büyükşehir
Belediyesi uygulamasında büyükşehir sınırları içerisindeki hal ve terminallerin ta-
mamı personel, menkul, gayrimenkul ve müştemilatlarıyla birlikte devralınmıştır.

İl sınırında büyükşehir belediye modeline geçildikten sonra, yeni bir idari yapılan-
maya gidilmiş, haller ve terminallerin tamamı büyükşehir bünyesinde şube mü-
dürlüğü bazında tek merkezden idare edilirken ilçelerdeki işletme birimleri amirlik
olarak yürütülmeye başlanmıştır. Bu idari yapılanma karar mekanizması ve işlev-
sellik bakımından son derece pratik olmuş, hizmetlerin önceki dönemlere göre çok
daha etkin ve verimli bir şekilde yürütülmesini beraberinde getirmiştir. Ayrıca bu
dönemde daha az personelle aynı hizmetin yürütülmesi mümkün olmuş, denetim-
lerin tek elden ve etkin bir şekilde yapılması sağlanmış ve dolayısıyla işletme mali-
yetleri devralma öncesine göre azalmış ve gelirler artmıştır.

Kocaeli örneğinde haller ve terminaller Büyükşehir Belediyesi’ne devredilmek kay-
dıyla etkin bir yönetim sergilenmiştir. Ancak 6360 sayılı yeni Kanun’da haller ve
terminallerle ilgili esnek hükümler göz önüne alındığında; işletme ekonomisi ve
hizmet kalitesi bakımından büyükşehir belediyelerinin bu hizmetleri devralması-
nın uygun olacağı değerlendirilmektedir. İl sınırında büyükşehir belediye modeli-
ne geçecek illerin coğrafi konumları dikkate alınarak, bazı ilçe belediyelerinin de
müstakil işletmeler oluşturmaları değerlendirilebilir. İdari ve mali bakımdan bazı
sorun ve karmaşalara yol açabileceği ihtimali dikkate alındığında, büyükşehir ve
ilçe belediyelerinin müşterek işletmeler oluşturmalarının olumsuz sonuçları do-
ğurması muhtemeldir.