Page 73 - cumhurbaskanligi_hukumet_sistemi

SORULARLA CUMHURBAŞKANLIĞI HÜKÜMET SİSTEMİ

Seçimle doğrudan oluşan yasama, seçimle
doğrudan oluşan yürütme karşısında hükü-
meti belirleyen değil, denetleyendir. Yürüt-
menin hazırladığı bütçe ancak yasamanın
onayıyla yürürlüğe girebilir. Bütçenin dene-

timi de yine yasamaya aittir. Hakim temina-
tı ile yargının bağımsız ve tarafsızlığı kurala
bağlanmıştır. Yargı, yürütme ve idarenin her
türlü işlem ve eylemlerini denetleme yetkisine
sahip olması yönüyle bir dengeleme unsuru-
dur. Yeni sistemde, Anayasa Mahkemesi’nin
Yüce Divan sıfatıyla yasama organı tarafından
suçlanan Cumhurbaşkanı, Cumhurbaşkanı
yardımcıları ve bakanları yargılama yetkisi

öngörülmektedir.

Cumhurbaşkanının sahip olduğu kararname
çıkarma yetkisi hem Anayasa Mahkemesi de-
netimi ile hem de yasama organının eylemleri
ile dengelenmiştir. Kararnameyle düzenlenen
alana dair bir kanun çıkması halinde kararna-
meler yürürlükten kalkacaktır. Yürütmenin

başı olan Cumhurbaşkanının da TBMM ta-
rafından kabul edilen yasaları onaylama, geri
gönderme ya da Anayasa Mahkemesi’ne iptali
için başvurma yetkisi vardır. Ancak, başkan-
lık sistemlerinde genellikle olduğu gibi, geri

72